Bilans zdrowia to jedno z najważniejszych badań profilaktycznych, które pozwala wykryć nie tylko wady postawy, płaskostopie, wady wymowy ale także np. zespół leniwego oka – schorzenie, które trzeba leczyć pilnie u dzieci, które rozpoczynają naukę czytania.
Terminy wykonywania badań przesiewowych i bilansów zdrowia oraz zakres przeprowadzanych badań określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 24 września 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej.
Kiedy wybrać się z dzieckiem na bilans zdrowia i czego możemy się spodziewać na takiej wizycie?
1-4 tydzień życia
Porada patronażowa lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, obejmująca badanie podmiotowe i przedmiotowe, z uwzględnieniem rozwoju fizycznego, pomiaru i monitorowania obwodu głowy, oceny żółtaczki, podstawowej oceny stanu neurologicznego oraz badania przedmiotowego w kierunku wykrywania wrodzonej dysplazji stawów biodrowych.
2-6 miesiąc życia
(w terminach odpowiadających szczepieniom ochronnym)
Lekarz sprawdzi m.in. stan neurologiczny dziecka, u chłopców zbada obecność jąder w mosznie, przeprowadzi test rozwoju reakcji słuchowych – w przypadku nieprawidłowego wyniku testu lub stwierdzenia przynależności do grupy ryzyka uszkodzenia słuchu skierowanie do specjalistycznej diagnostyki audiologicznej lub foniatrycznej; zbada czy nie ma wrodzonej dysplazji stawów biodrowych.
9 miesiąc życia
Lekarz zbada tempo rozwoju fizycznego (pomiary: masy i długości ciała, obwodu głowy i klatki piersiowej) i psychomotorycznego; oceni wykonanie szczepień ochronnych zgodnie z kalendarzem szczepień; przeprowadzi test rozwoju reakcji słuchowych.
12 miesiąc życia
Lekarz zbada tempo rozwoju fizycznego (pomiary: masy i długości ciała, obwodu głowy i klatki piersiowej) i psychomotorycznego; oceni wykonanie szczepień ochronnych zgodnie z kalendarzem szczepień; przeprowadzi test rozwoju reakcji słuchowych; oceni obecność nowych czynników ryzyka uszkodzenia słuchu; zmierzy ciśnienie tętnicze krwi.
2 lata
Profilaktyczne badanie lekarskie obejmuje m.in. określenie współczynnika masy ciała (Body Mass Index – BMI), i psychomotorycznego oraz przebytych schorzeń; testu rozwoju reakcji słuchowych oraz ocenę rozwoju mowy; test Hirschberga w kierunku wykrywania zeza.
4 lata
Profilaktyczne badanie lekarskie obejmuje m.in. ocenę obecności czynników ryzyka uszkodzenia słuchu; badanie lekarskie podmiotowe i przedmiotowe w kierunku oceny rozwoju fizycznego (pomiary: wzrostu i masy ciała), w tym określenie współczynnika masy ciała (Body Mass Index – BMI), psychomotorycznego i społecznego; ocenę higieny jamy ustnej.
5 lat
(u dziecka 5-letniego nieodbywającego rocznego obowiązkowego przygotowania przedszkolnego)
Profilaktyczne badanie lekarskie obejmuje m.in. badanie lekarskie podmiotowe i przedmiotowe w kierunku oceny rozwoju fizycznego (pomiary: wzrostu i masy ciała), w tym określenie współczynnika masy ciała (Body Mass Index – BMI), psychomotorycznego i społecznego, pomiar ciśnienia tętniczego krwi.
Roczne obowiązkowe przygotowanie przedszkolne
(w przypadku niewykonania badania w terminie testy przesiewowe wykonuje się w klasie I szkoły podstawowej)
Profilaktyczne badanie lekarskie obejmuje m.in. badanie przedmiotowe ze szczególnym uwzględnieniem oceny:
- rozwoju fizycznego (pomiary: wzrostu i masy ciała), w tym określenie współczynnika masy ciała (Body Mass Index – BMI);
- rozwoju psychomotorycznego;
- mowy;
- lateralizacji;
- układu ruchu;
- jamy ustnej;
- u chłopców – obecności jąder w mosznie i wad układu moczowo-płciowego;
- wykrywanie zaburzeń układu ruchu, w tym bocznego skrzywienia kręgosłupa, zniekształceń statycznych kończyn dolnych;
- wykrywanie zeza (Cover test, test Hirschberga);
- wykrywanie zaburzeń ostrości wzroku;
- pomiar ciśnienia tętniczego krwi;
- badanie lekarskie specjalistyczne i diagnostyczne w razie potrzeby;
- podsumowanie badania, z określeniem zdrowotnej dojrzałości szkolnej i kwalifikacji do grupy na zajęciach wychowania fizycznego (w tym nauki pływania) oraz ewentualnego problemu zdrowotnego.
Klasa III szkoły podstawowej
Profilaktyczne badanie lekarskie obejmuje m.in.:
- wykrywanie zaburzeń układu ruchu, w tym bocznego skrzywienia kręgosłupa;
- wykrywanie zaburzeń ostrości wzroku i widzenia barw;
- podsumowanie badania, z określeniem poziomu i tempa rozwoju fizycznego, rozwoju psychospołecznego (ocena orientacyjna), przystosowania szkolnego, kwalifikacji do grupy na zajęciach wychowania fizycznego i sportu szkolnego oraz ewentualnego problemu zdrowotnego; poradnictwo w zakresie prozdrowotnego stylu życia.
Klasa I gimnazjum
Profilaktyczne badanie lekarskie obejmuje m.in.:
- wykrywanie zaburzeń słuchu (badanie orientacyjne szeptem); pomiar ciśnienia tętniczego krwi;
- badania specjalistyczne lekarskie i diagnostyczne w razie potrzeby;
- podsumowanie badania, z określeniem poziomu i tempa wzrastania oraz dojrzewania płciowego, rozwoju psychospołecznego (ocena orientacyjna), przystosowania szkolnego, kwalifikacji do grupy na zajęciach wychowania fizycznego i sportu szkolnego oraz ewentualnego problemu zdrowotnego.
Klasa I szkoły ponadgimnazjalnej
Profilaktyczne badanie lekarskie obejmuje m.in. podsumowanie badania, z określeniem poziomu i tempa rozwoju fizycznego i dojrzewania płciowego, rozwoju psychospołecznego (ocena orientacyjna), kwalifikacji do grupy na zajęciach wychowania fizycznego i sportu szkolnego oraz ewentualnego problemu zdrowotnego.
Ostatnia klasa szkoły ponadgimnazjalnej do ukończenia 19. roku życia
Profilaktyczne badanie lekarskie obejmuje m.in.:
- wywiad od ucznia, z uwzględnieniem czynników ryzyka dla zdrowia oraz zachowań zdrowotnych;
- analizę informacji zawartej w karcie badania profilaktycznego od pielęgniarki lub higienistki szkolnej, ze szczególnym uwzględnieniem wyników testów przesiewowych, oraz od wychowawcy klasy;
- analizę innej dostępnej indywidualnej dokumentacji medycznej;
- podsumowanie wyników badania, z określeniem ewentualnego problemu zdrowotnego oraz sugestii i rad dotyczących dalszego kształcenia i wyboru zawodu, przyszłego rodzicielstwa, prozdrowotnego stylu życia, w tym aktywności fizycznej.
źródło: nfz.gov.pl
