Czym się różni PESEL Twój i Twojego dziecka?

Numer PESEL to jedenastocyfrowy symbol numeryczny, który pozwala na identyfikację osoby, która go posiada. Czy w cyfrach, składających się na numer PESEL jest jakiś sens? Wszyscy wiemy, że sześć pierwszych cyfr określa datę urodzenia, ale…. czy na pewno? Przecież PESEL naszych dzieci wygląda trochę inaczej od naszego.

Rozwiążmy razem zagadkę tego szeregu cyfr:

Numer PESEL zawiera datę urodzenia, numer porządkowy, oznaczenie płci oraz liczbę kontrolną.

Każda z 11 cyfr w numerze PESEL ma swoje znaczenie. Można je podzielić następująco:

RRMMDDPPPPK

RR – to 2 ostanie cyfry roku urodzenia,

MM – to miesiąc urodzenia (osoby urodzone po 1999 mają inne oznaczenie miesiąca urodzenia- o tym piszemy poniżej),

DD – to dzień urodzenia,

PPPP – to liczba porządkowa oznaczająca płeć. U kobiety ostatnia cyfra tej liczby jest parzysta (0, 2, 4, 6, 8), a u mężczyzny – nieparzysta (1, 3, 5, 7, 9),

K – to cyfra kontrolna.

Przykład: PESEL 850211PPP6K należy do kobiety, która urodziła się 11 lutego 1985 roku, a PESEL811115PPP3K – do mężczyzny, który urodził się 15 listopada 1981 roku.

Czary mary i obliczmy cyfrę kontrolną

Osoby lubiące ciekawostki matematyczne mogą obliczyć cyfrę kontrolną w swoim numerze PESEL- wiedza ta stanowi tylko i wyłącznie ciekawostkę, bo na co dzień raczej nie ma potrzeby wykonywania tych zawiłych obliczeń:

Jako przykład posłuży nam numer 0207080362.

1. Pomnóż każdą cyfrę z numeru PESEL przez odpowiednią wagę: 1-3-7-9-1-3-7-9-1-3.0 * 1 = 0
   2 * 3 = 6
   0 * 7 = 0
   7 * 9 = 63
   0 * 1 = 0
   8 * 3 = 24
   0 * 7 = 0
   3 * 9 = 27
   6 * 1 = 6
   2 * 3 = 6
2. Dodaj do siebie otrzymane wyniki. Uwaga, jeśli w trakcie mnożenia otrzymasz liczbę dwucyfrową, należy dodać tylko ostatnią cyfrę (na przykład zamiast 63 dodaj 3).
   0 + 6 + 0 + 3 + 0 + 4 + 0 + 7 +6 + 6 = 32
3. Odejmij uzyskany wynik od 10. Uwaga: jeśli w trakcie dodawania otrzymasz liczbę dwucyfrową, należy odjąć tylko ostatnią cyfrę (na przykład zamiast 32 odejmij 2). Cyfra, która uzyskasz, to cyfra kontrolna. 10 – 2 = 8
   pełny numer PESEL: 02070803628

Dlaczego numer PESEL osób urodzonych po 1999  roku różni się od wcześniejszych? Jak zapamiętać sześć pierwszych cyfr numeru PESEL naszych dzieci?

Aby odróżnić od siebie numery PESEL z różnych stuleci, przyjęto następującą metodę oznaczania miesiąca urodzenia:

Dlatego osoba urodzona 12 stycznia 1914 roku będzie miała PESEL 140112PPPPK, a osoba urodzona 12 stycznia 2014 roku – 142112PPPPK. Dzięki tej metodzie dwie różne osoby na pewno nie będą posiadały tego samego numeru PESEL w tym samym czasie.

źródło: obywatel.gov.pl